Nevesinjska puška jedan je od najznačajnijih događaja u novijoj srpskoj istoriji i zvijezda vodilja srpskom narodu u jedinstvu i borbi za svoja ognjišta, poručeno je danas iz nevesinjskog sela Krekovi gdje je obilježeno 149 godina od hercegovačkih ustanaka.
Istaknuta je velika važnosti ovog događaja i zbog činjenice da se obilježava pod zajedničkim pokroviteljstvom Vlada Republike Srpske i Srbije.
Ministar rada i boračko-invalidske zaštite Republike Srpske Danijel Egić rekao je da je na srpskom narodu da kroz istoriju čini velike i istorijski krupne stvari.
"U ovim slučajevima ispunile su se stare izreke da se ono što u ratu dobijemo u miru izgubi. Nadam se da se to neće ponoviti, da se ova naša borba i svijetla Republika Srpska ne dovedu u pitanje. Na dobrom smo putu da to postignemo", rekao je Egić.
Prema njegovim riječima, u Vlada Srpske i srpski narod sa obje strane Drine su uvjereni u to i sačuvaće Republiku Srpsku.
Egić je rekao da se već planira da se naredne godine 150 godina od Nevesinjske puške, kao i da se stalno širi kultura sjećanja na sve događaje iz novije srpske istorije.
"U našem kalendaru su 33 događaja, a sedam obilježavamo zajedno sa Vladom Srbije. Ovi događaji nisu i neće pasti u zaborav", naglasio je Egić.
Državni sekretar u Ministarstvu za pitanje boraca Srbije Zoran Antić istakao je da je Nevesinjska puška bila jedan od najvažnijih događaja u geopolitičkim događajima na Balkanu krajem 19. vijeka jer je pokrenula lavinu vezanu za tursko-srpske ratove, Berlinski kongres, Balkanske ratove i Prvi svjetski rat.
"Ono što su Pero Tunguz, Mićo Ljubibratić i vojvoda Peko Pavlović, slavna srpsko-crnogorska vojska i slavni ustanici 8. jula 1875. započeli na ovim prostorima, završila je srpska vojska 21. novembra 1918. ulaskom u Banjaluku", podsjetio je Antić.
On je dodao da je to jedan zaokružen ciklus oslobađanja od Osmanskog carstva, ali da današnje generacije možda nisu ni svjesne suštine važnosti ovoga događaja.
"Ovome slobodno možemo dati naziv `treći srpski ustanak` jer ono što su Karađorđe i Miloš započeli u Marićevićajaruzi i Takovu, Nevesinjci su počeli i dovršili ovdje", rekao je Antić.
Nažalost, kaže, Nevesinjska puška je imala veliki opservaciju međunarodnog faktora i iz tog razloga je taj dio srpskog naroda ostao neoslobođen, bez svoje državnosti.
"To se promijenilo sa svijetlom Republikom Srpskom koju moramo čuvati kao oba svoja oka", naglasio je Antić.
Antić je istakao da je Srbiji trenutno najvažnija Republika Srpska i da je taj odnos vezan čeličnim okovima i neraskidiv.
Načelnik opštine Nevesinje Milenko Avdalović kaže da je Nevesinjska puška inspiracija za mlade naraštaje, a izazov za ljude koji se bave naukom.
On je naveo da je Nevesinjska puška događaj koji još odjekuje planinama i Hercegovini, da je i danas inspiracija, te da će naredne godine na dostojanstven način biti obilježeno 150 godina od podizanja ustanka.
Momčilo Vukotić, predsjednik Skupštine opštine Nevesinje i mještanin Krekova, kaže da je veliki ponos živjeti u mjestu koje baštini ovakvu istoriju i u kome je 9. jula 1875. godine pukla prva Nevesinjska puška koja je podigla skoro cijelu Evropu na noge.
"Kao potomak čovjeka koji je ovdje u Krekovima opalio prvi metak, Trifka Vukotića, još više sam ponosan i na njega i na svoje selo", kaže Vukotić koga posebno raduje što su Krekovi danas jedno od najvećih sela u Hercegovini, u kome radi i osnovna škola.
Nataša Gligorić iz Beograda, praunuka harambaše Pere Tunguza u čijim rukama je odjeknuo prvi pucanj u ustanku Nevesinjska puška 5. jula 1875. godine na Ćetnoj poljani u planini Bišini, smatra bitnim sjećanje na ovakve događaje i slavne pretke.
Naglašava i da je veoma važno to što Srbija i Srpska zajedno obilježavaju ovaj značajan događaj iz srpske istorije, čime se potvrđuje i jedinstvo srpskog naroda.
U kulturno umjetničkom programu učestvovali su glumac Goran Slavić, narodni guslar Maksim Vojvodić i etno pojac Bojana Radović.
Obilježavanju 149 godina od Nevesinjske puške su, pored navedenih, prisustvovali izaslanici predsjednika Republike Srpske Uroš Bjelica, srpskog člana Predsjedništva BiH Boško Tomić, te šef Konzularne kancelarije Srbije u Trebinju Miodrag Džudžalija, srpski predstavnici u zajedničkim institucijama i generalni konzul Srbije u Mostaru Vaso Gujić.
Prisustvovali su i predstavnici Nevesinja, Trebinja, Gacka, Bileće, Kalinovika, Istočnog Mostara, Ljubinja i Berkovića, delegacija Trećeg pješadijskog Republika Srpska puka i udruženja proistekla iz Odbrambeno-otadžbinskog rata Republike Srpske i NOR-a.
Prva Nevesinjska puška bio je ustanak podignut u mjestu Krekovi u opštini Nevesinje 9. jula 1875. godine protiv otomanske vlasti i ubrzo se proširio na cijelu BiH, uz podršku Srbije i Crne Gore.
To je vremenom preraslo u srpsko-turski rat. Ubrzo je došlo do Berlinskog kongresa 1878. godine kojim su Srbija i Crna Gora dobile nezavisnost i teritorijalno proširenje, dok je Austrougarska na 30 godina okupirala BiH.
Druga Nevesinjska puška, poznatija kao Uloški ustanak, izbila je u januaru 1882. godine napadom ustanika na austrougarsku žandarmerijsku stanicu u Ulogu zbog donošenja takozvanog Vojnog zakona o obaveznom služenju vojske mladića iz BiH.
Nevesinjska antiFašistička puška predstavlja oružani otpor ustašama 3. juna 1941. godine u selu Drežanj, nakon masakra 27 ljudi u selu Udružnje kod Nevesinja.
Ovaj oružani otpor fašističkom okupatoru se u trećoj knjizi Otadžbinskog rata Rusije pominje kao prvi antiFašistički ustanak u porobljenoj Evropi, ali ga komunističke vlasti bivše Jugoslavije nisu proglasile za Dan ustanka protiv okupatora.
Šta Vi mislite o ovome?