Služen pomen za Srbe iz Popovog polja i Bobana - Za nekoliko dana ustaše su mučki ubile 180 mještana

U Spomen-kosturnici novomučenicima hercegovačkim u selu Veličani, tridesetak kilometara udaljenom od Trebinja, služen je pomen za više od 180 Srba iz regije Popovog polja i oko 40 Srba iz Stoca koje su ustaše za nekoliko dana pobile ili su ih žive bacali u jamu Jagodnjaču - Ržani Do, nedaleko od ovoga sela.

Najprije su 23. juna 1941. godine u jamu pobacani Srbi iz sela sa desne strane Popovog polja, da bi zločinačko orgijanje bilo nastavljeno sutradan po selima lijeve strane ovog polja, a prema svjedočenjima srodnika stradalnika, među kojima još ima živih svjedoka ovih strahota, jamu Jagodnjaču su ustaše, uglavnom Hrvati, komšije žrtava, punile gotovo dva mjeseca ubijenim i živim Srbima čiji su se krici još dugo čuli iz jame.

"Zbog toga se od 23. juna počinje obilježavati Sedmica stradanja Srba Popovog polja i traje dan- dva po Vidovdanu, u kom vremenu porodice obilaze mjesta stradanja i mjesto njihovog vječnog mira u Spomen-kosturnici u Veličanima, gdje su uoči ovog rata sahranjeni zemni ostaci koje smo uspjeli pronaći i ekshumirati iz jame u Ržanom Dolu", kaže jedan od potomaka stradalnika Manojlo Ćuk.

Podsjećajući da na zidovima kosturnice u Veličanima stoje imena 223 srpska seljaka i domaćina iz regije Popovog polja, koji su stradali u vrijeme Nezavisne Države Hrvatske samo zato što su bili Srbi, Ćuk podsjeća da je na jamu, osim njih, dovedeno i četrdesetak Srba iz stolačkog kraja, a svi oni su dovedeni mahom sa njiva, gdje su obavljali poljske radove.

"Tri generacije iz moje kuće su pobacane u jamu: moj prađed Mijo, đed Jovo i striko Manojlo koji je kao najmlađa žrtva od 15 godina bačen u jamu, a čije ime ja danas nosim. Svi oni su bili potpuno nevini ljudi koje su pohvatali na kućnim pragovima ili po njivama, za plugovima", kaže Ćuk, napominjući da je sve rađeno sa ciljem da se unište cijele porodice jer se i danas prepričava da su imanja srpskih seljaka već bila podijeljena među ustašama i znalo se šta će kome od krvnika pripasti.

On dodaje da danas ne mrzi nikoga, ali da ove tužne godišnjice treba da budu opomena koju ne smiju zaboraviti ni buduće generacije.

Budući da je Vidovdan šesti dan u sedmici stradanja popovskih Srba, na ovaj veliki srpski praznik se više godina unazad u hramu Svetog arhanđela Mihaila, nekoliko desetina metara udaljenom od Spomen-kosturnice, služi pomen i parastos za stradale.

Vjernici i poštovaoci seoskog Vidovdanskog zavjeta, te članovi porodica stradalnika, okupili su se i ove godine u hramu Svetog arhanđela Mihajla koji se nakon više od vijeka i po ponovo sanira.

"Ove godine se dogodilo da se Vidovdan, koji je kroz vijekove obilježavan i slavljen kao zavjet sela Veličana, obilježava u velikom sređivanju i obnovi nakon 160 godina od te daleke 1863, kada je posljednji put obnavljan ovaj hram", dodaje Ćuk.

Parastos i pomen je služio monah Marko iz manastira Sv. Vavedenja u selu Zavala, a parastosu su prisustvovali i funkcioneri grada Trebinja.