Danas se slavi svetac oko koga se još uvijek spore srpska i bugarska crkva

Pravoslavni vjernici danas slave Prepodobnog Prohora Pčinjskog.

Srpska i bugarska pravoslavna crkva i danas se spore čiji je Prohor Pčinjski u stvari svetac, odnosno kom narodu pripada. Istorija kaže da je Prohor Pčinjski sredinom 11. vijeka rođen i živio na podneblju Ovče polja, u blizini Lozova, sa lijeve strane rijeke Vardar.

Taj predio je tada pripadao Vizantiji, kasnije Srbiji, potom Jugoslaviji, a danas je u Bivšoj jugoslovenskoj republici Makedoniji.

Prepodobni Prohor Pčinjski rođen je u prvoj polovini 11. vijeka od pobožnih roditelja Jovana i Ane u okolonu Ovčeg polja. Po žitiju, Prohor je rano izučio knjižne mudrosti i u svemu bio bolji od svojih vršnjaka.

U duhovnom ushićenju, on je otišao u pešteru Nagoričinsku (istočno od Kumanova), blizu današnjeg manastira Staro Nagoričino. Došavši u pustinju, Prohor je u njoj našao malu pećinu i pored nje mali izvor vode, i tu se se nastanio.

Hranio se biljkama i travama i uzimao ih je samo jedanput u tri dana. Živeći na takav način, proveo je u pustinji 32 godine, i za to vrijeme nije vidio lice čovjeka.

Predanje kaže da je jedini čovjek koji ga je vidio bio Diogen, koji je bio u lovu, pa je po Božijoj promisli naišao na Prohora koji mu je prorekao da će postati car i rekao mu: “Sjeti se i mene kad postaneš car”. To se i obistinilo – Diogen je postao vizantijski vladar - Roman IV Diogen.

Poslije 30 godina, Prohor se javio u snu javi caru Diogenu i opomenu ga: “Zašto, Diogene, zaboravi svoje pređašnje haljine i mene starca? Postaraj se da mi podigneš makar mali hram“.

Cara je tada obuzeo strah i on je sa patrijarhom pošao na planinu Kozjak. Poslije mnogo traženja, pronašli su pećinu i u njoj mošti prepodobnog Prohora. Desno od rijeke Pčinje, na oko 40 kilometara južno od Vranja, podigao je manstir Prohor Pčinjski.

Predanje kaže da je prilikom polaganja kamenja temeljca u radovima učestvovao i lično car Diogen. U tom hramu su položili svete mošti prepodobnog starca iz kojih teče sveto miro.

U maloj pećini u kojoj je asketski živio, umro je poslije 62 godine isposničkog života.

Dio moštiju car je odnio u Carigrad, jedan deo dospio je docnije u Ljubostinju, a drugi se i dalje nalazi u manastiru prepodobnog Prohora Pčinjskog iscjeljujući i tješeći mnoge.

Mirotočivost njegovih moštiju i čudesna isceljenja na njegovom grobu razlog su mnogobrojnih pohoda manastiru.

Ćivot sa rukom Svetog Prohora Pčinjskog

Tropar Svetom Prohoru Pcinjskom