Eu granica.webp

Putovanja u Evropsku uniju i Šengensku zonu značajno će se promijeniti sljedeće godine kada se očekuje stupanje na snagu dva nova sistema za ulazak putnika, koji će se odnositi i na BiH, Hrvatsku, Srbiju te druge zemlje regiona. U pojedinim gradovima i regijama biće uvedene ili povećane takse za posjetioce.

Šengenski prostor biće proširen potpunim pridruživanjem Rumunije i Bugarske, što će omogućiti ukidanje kontrole kopnenih granica između ovih zemalja i ostalih članica Šengenskog prostora.

Dva najveća sistema koja EU planira da uvede su digitalni Granični sistem ulaska/izlaska (EES) i, šest mjeseci kasnije, Evropski sistem putnih informacija i autorizacije (ETIAS).

Ovim sistemima, koji između ostalog imaju za cilj jačanje bezbjednosti EU i putnika, uvešće se nove procedure za strane državljane koji žele da uđu u evropske zemlje. Putnici će morati da plaćaju taksu od sedam evra.

Prvo će biti uveden EES, automatizovani IT sistem za registraciju državljana zemalja izvan EU koji putuju radi kraćeg boravka, do 90 dana u okviru 180-dnevnog perioda, svaki put kada prelaze spoljne granice 29 evropskih zemalja koje će koristiti ovaj sistem.

Ovaj sistem zamijeniće ručno pečatiranje pasoša i odnosiće se i na građane Srbije pri ulasku u EU. Sistem će bilježiti ime osobe, vrstu putne isprave, biometrijske podatke poput otisaka prstiju i fotografije, kao i datum i mjesto ulaska i izlaska iz EU.

Nakon što EES počne s radom, šest mjeseci kasnije biće uveden ETIAS, sistem u okviru kojeg će državljani 60 zemalja, uključujući Srbiju, morati da dobiju odobrenje za ulazak u EU. Taksa za podnošenje zahtjeva biće sedam evra, a odobrenje će važiti tri godine ili do isteka pasoša.

Nove promjene u Šengenskom prostoru obuhvatiće i građane Rumunije i Bugarske, koji će od 1. januara 2025. godine imati slobodno kretanje bez kontrola na kopnenim granicama sa susjedima unutar Šengena.

Neke evropske destinacije uvešće nove turističke takse. Na portugalskom ostrvu Madeira od 2025. godine turisti stariji od 12 godina plaćaće tri evra za šetnju stazama, dok će u Italiji posjetioci Venecije morati da plaćaju pet do deset evra u zavisnosti od dana dolaska. Grčka će podići svoje dnevne takse na osam evra tokom sezone.

Osim turističkih mjera, zemlje poput Francuske i Španije najavile su promjene vezane za boravišne dozvole i programe "zlatnih viza". Istovremeno, od 2025. godine građani EU koji putuju u Veliku Britaniju moraće da imaju elektronsko odobrenje za ulazak uz taksu od 11 evra.