Petrovdan proslavljen u Zaplaniku (Foto)

U crkvi Svetih apostola Petra i Pavla u selu Zaplanik služena je Sveta liturgija, kojom je proslavljen Petrovdan, krsna slava ove svetinje.

Svetu liturgiju služio je nadležni paroh protojerej-stavrofor Boris Banduka uz sasluženje sinđela Isaije, igumana manastira Svetog Georgija na Zubcima.

Nakon Svete liturgije, vjerni narod pozdravili su sveštenici i predsjednik trebinjske Skupštine Dragoslav Banjak, koji je istakao značaj povratka u srpska sela južno od Trebinja, koja su u proteklom ratu u potpunosti uništena.

Kao podršku srpskim povratnicima na ove prostore, Grad Trebinje već nekoliko godina izdvaja dio sredstava iz gradskog budžeta sa namjerom da se pomogne obnova kuća, crkava, puteva, što će se nastaviti i ubuduće.

U porti crkve Petrovice, za goste i sve prisutne, domaćini su pripremili trpezu ljubavi, gdje se uz razgovor i pjesmu proslava Petrovdana nastavila do popodnevnih časova.

Crkva Svetih apostola Petra i Pavla u Zaplaniku jedno je od tri-četiri mjesta u trebinjskom kraju gdje se proslavlja Petrovdan. Na ovom mjestu u prošlosti su postojale dvije crkve, koje su sa vjernim narodom svjedočile i čuvale Hristovu vjeru od samog početka, još prije 2000. godina.

Kroz duge vijekove, u ratovima kada bi stradao narod, stradale su i njegove svetinje. To najbolje svjedoče crkve u Zaplaniku. Osim aktivne crkve Petrovice, u njenoj neposrednoj blizini, na nekih desetak metara, nalaze se ostaci porušene crkve. Sve do nedavno, ova crkva se nalazila pod velikom gomilom kamenja i zemlje, tako da se skoro i nije mogla primjetiti. Sredinom 2018. godine, nakon prikupljenih potrebnih dozvola nadležnih institucija, ova porušena crkva arheološki je istražena.

Arheološke radove vodio je arheolog dr Aleksandar Ratković.

Osim istražene crkve on je evidentirao i temelje pomoćnih zgrada – konaka, nalazeći određene sličnosti sa Petropavlovim manastirom u Petrovom polju i crkvom Svetog Preobraženja u Klepcima.

Ovim arheološkim istraživanjem razbijne su brojne površne tvrdnje o ovoj crkvi, koje su navođene u nekoliko radova jugoslovenskih istoričara. Iako su obje crkvene građevine u Zaplaniku u prošlosti i danas vlasništvo Srpske pravoslavne crkve, to nije omelo druge konfesije da pokušaju da prisvoje bar jednu od zaplaničkih crkava. Tih pokušaja bilo je više u prošlosti, pa čak i danas, gdje se osim crkava, prisvajaju i ćirilički spomenici sa početka 19. vijeka.

Obje crkve su kroz protekle vijekove paljene i rušene. U porušenoj crkvi dr Ratković je pronašao velike količine gareži, što jasno govori da je crkva bila zapaljena i srušena.

Istu sudbinu doživjela je i aktivna crkva Svetih apostola Petra i Pavla.

U ljeto 1992. godine tokom agresije hrvatske vojske na tadašnju opštinu Trebinje, zapaljena je i minirana crkva Petrovica, da bi je kasnije pretvorila u nužnik i smetljište. Tada su polomljeni svi spomenici u zaplaničkom groblju, kao i dio srednjovjekovnih spomenika.

Njena obnova trajala je od 2008. do 2014. godine.

Crkveni kompleks u Zaplaniku koji čine: dvije crkve, srednjovjekovno groblje, 15. starih krstova, više praistorijskih gomila u groblju i široj okolini, proglašeni su nacionalnim spomenikom BiH 2014. godine, pod nazivom: „Istorijsko područje Zaplanik“.