U organizaciji Udruženja dobrovoljaca 1912-1918 i njihovih potomaka i poštovalaca „Klobuk“ iz Trebinja, nedaleko od graničnog prelaza Ilino brdo, u srednjovijekovnom gradu Klobuku, održan je čas istorije i obilježeno 135 godina od datuma kada su austrougaske snage tada razornim oružjem razrušile tursko utvrđenje na granici sa Crnom Gorom.

cas istorije klobuk

Predavanje narodnog tribuna Božidara T.Vučurevića naišlo je na širi publicitet ljudi iz Trebinja, Nikšića, Tivta, Beograda, Herceg Novog i mještana MZ Lastva i MZ Vilusi.

„Odziv je bio solidan. Radi se o izuzetno značajnim datumima iz istorije ovog grada-tvrđave i same Hercegovine, odnosno, ovog dijela Crne Gore koji gravitira Grahovu i Vilusima. Grad Klobuk je milenijumski grad koji prvi put spominje rimski Konstantin Porfirogenit u prvoj polovini 10. vijeka. Grad je građen, rušen, ponovo podizan i sve je to trajalo, i bio je u funkciji onih koji su vladali tim prostorima“, rekao je Slobodan V. Benderać za TrebinjeLive i dodao da je za četiri dana prije 135 godina Austrijska vojska na ovaj grad sručila 1.400 granata i od 1878. godine grad Klobuk više praktično ne postoji.

Ovo udruženje angažovalo je arheologe na čelu sa dr Aleksandrom Ratkovićem iz Trebinja koji je dao veliki doprinos i afirmaciju Udruženja. Ovim istraživanjem otkriveni su temelji pravoslavne crkvice sv. Arhangela Mihaila, a legenda i pojedini pisani dokumenti ukazuju da je ovo mjesto posjećivao i Sveti Sava. Crkva je dolaskom Turaka pretvorena u džamiju, a ispred ruševina džamije (stare crkvice) nalaze se dva stećka. „Od  1878. godine do ovog skupa nije bilo sabiranja naroda na ovim prostorima i zaista smatram da je to istorijski događaj za narod na ovoj ’nemirnoj granici’“,  zaključio je Benderać.

O istoriji grada, o crkvi i tradiciji koja traje govorio je Božidra T. Vučurević koji je između ostalog kazao da je „slavni grad Klobuk vijekovima prkosio svim vojskama“. Uklesan visoko u stijene na visini od 963 metra, na starom rimskom putu Dubrovnik-Trebinje–Nikšić, stoji i danas usamljen i porušen. Stoji na jednoj stijeni sa zapadne strane Banjana i Grahova u povijarcu iznad Korjenića koji su pod Klobukom, u dubini kao kakvoj provaliji. „Ruševine i rijetko sačuvani spomenici, govore i danas o istoriji srednjovijekovnog grada Klobuk. Tu su tvrđave ’sa bedemima do neba’, gdje svjedočeo o slavnim danima kroz koje je prolazio grad“, rekao je Vučurević i dodao da grad Klubok danas obilaze samo rijetki prolaznici.

Po riječima Slobodana Benderaća, Drago Benderaća je govorio o težnjama Udruženja „Klobuk“ i o želji da se počne sa obnovom crkve i vraćanja grada u turističku destinaciju uz pomoć gradova Trebinje i Nikšić. On je naglasio da je i Emir Kusturica spreman da pomogne da ovaj grad i ovo mjesto postanu “meka za turiste“. „Pred skup Emir Kusturica je poručio da je zainteresovan da u ovoj sredini napravi filmsko selo, a iako je pozvan nije bio u mogućnosti da prisustvuje ali je poručio ’oživjećemo grad Klobuk’, rekao je Benderać.