Na Klobuku, kod spomen kapele izgrađene u pomen na 162 borca crnogorsk- hercegovačkih bataljona poginulih 1915. godine u borbama sa austrougarskim jedinicama, danas je povodom Vidovdana služen pomen i održan tradicionalni čas istorije.
Okupljenim Hercegovcima i Crnogorcima obratili su se predstavnici Udruženja ratnih dobrovoljaca, njihovih potomaka i poštovalaca "Klobuk", grada Trebinja, istoričari i pjesnici.
O značaju Klobuka govorila je Vera Brajić u ime grada Trebinja, pjesnici Perivoje Popović, Božidar Vučurević i Slavko Goranović, predstavnici Udruženja Klobuk i gosti iz Crne Gore.
U spomen kapeli koju je, u znak sjećanja na Klobučke junake, podigao Kralj Aleksandar Karađorđević 1926. godine, pomen su služili sveštenici Miroslav Ratković, koji je nadahnuto besjedio o potrebi čuvanja sjećanja na pale junake i održavanju spomen kapele, i sveštenik Petar Krgović.
Organizatori ovogodišnjeg časa istorije su bili Udruženje dobrovoljaca i ratnika, oslobodilačkih ratova, njihovih potomaka i poštovalaca "Klobuk", Crkvena opština Grahovo i Udruženje Grahovljana "Stara Hercegovina".
Stari grad Klobuk nalazi se na platou Mirotinjskih greda iznad sela Aranđelova i doline rječice Sušice koja protiče ispod njenih strmih stijena. Sagrađen je na prirodnoj terasi udaljenoj oko 500 metara od puta Trebinje – Lastva – Vilusi – Nikšić. Danas se do grada stiže sasjeverozapada. Skrene se sa magistralnog puta za Nikšić i krene šumskim putem koji su vjerovatno gradile austrijske vlasti. Na tom putu nalazi se nekoliko prepreka u vidu zidova i artiljerijskih gnijezda. U srednjem vijeku i osmanskom periodu pristup tvrđavi bio je moguć jedino sa zapada, sa manje zaravni koja se zove Vrmac, dok su ostale strane gradu davale sigurnost okomite litice.
S obzirom na svoj geostrateški položaj pretpostavlja se da potiče iz predslovenskog vremena, iako se prvi put pominje u X vijeku u poznatom djelu „De administrando imperio“ od vizantijskog cara Konstantina Porfirogenita, pod imenom Ormos u župi Vrm. U Ljetopisu popa Dukljanina grad Klobuk pominje se u kontekstu vizantijsko-dukljanskog sukoba 1042. godine, kao mjesto vojnih sukoba zahumskog kneza Ljudovita i dukljanskog Vojislava.
U srednjem vijeku ovim gradom upravljale su porodice Zorke, Stankovići, Pavlovići, te Kosače sve do pada tvrđave pod Tursku vlast 1477. godine.
Koliko je Klobuk bio jako utvrđenje govori činjenica da je odolijevao turskoj vojsci deset godina nakon pada Trebinja. Kada je Tursko carstvo izgubilo Novi i Risan, Klobuk mu je ostao najisturenija tačka prema Veneciji. Od XVIII vijeka u njemu je bilo sjedište kapetana, dizdara, aga, zastupnika vezira i običnih vojnika – pješadije. Interesantno je da su svi klobučki kapetani bili iz porodice Kapetanovića, a zapovjednici iz porodice Begovića, takođe doseljene po padu Risna.
Početkom XIX vijeka ovaj grad je ponovo poprište istorijskih događaja u kojima su učetvovale Turska, Rusija, Francuska i Britanija. Utvrđeni grad Klobuk odolijevao je opsadama mnogih vojski, ali kada je pred grad stigla austrijska vojska, nije imao šanse protiv njenog moćnog artiljerijskog oružja. Austrougarska vojska je u desetodnevnom bombartovanju 1878. godine potpuno razorila grad.
Treba napomenuti da je značaj Klobuka kao pogranične tvrđave na važnom putnom pravcu Primorje – unutrašnjost Bosne bio i u tome što su njegove trupe sprečavale nedozvoljenu trgovinu robe.
Šta Vi mislite o ovome?